Verbind je met de wijsheid van de elementen

In ons lichaam, in de natuur en in het ritme van het leven stroomt de energie van de vijf elementen: Hout, vuur, aarde, metaal en water. Elk element draagt een eigen thema, energie en boodschap in zich en is ook verbonden met de seizoen. Door je yoga practice af te stemmen op deze elementen, nodig je balans, verdieping en bewustwording uit; precies waar jij het nu nodig hebt.

In mijn videotheek vind je bij elk element een bijpassende yin- en flow les. De yinhoudingen nodigen je uit om te verstillen, te voelen en te verzachten. De flowlessen brengen beweging, adem en levendigheid in het element. Samen vormen ze een krachtige combinatie om je energie weer in harmonie te brengen, zowel fysiek, emotioneel als mentaal.

Je kunt de lessen volgen als een serie. Begin met het hout element, gevolgd door vuur, aarde, metaal en water. Of laat je intuïtie je leiden en voel welk element op dit moment met je resoneert. Misschien heb je behoefte aan de zachte kracht van water, de frisse groeikracht van hout, de aardende rust van aarde, de helderheid van metaal of het sprankelende vuur van vuur. Alles is welkom, alles heeft zijn plek.

Hier volgt een overzicht van de thema's per element met daarbij ook een passende yogahouding.

🌱 Element Hout

Seizoen: Lente

Emotie: Woede (richting, assertiviteit, kracht)

Organen: Lever & Galblaas

Kernkwaliteiten: Groei, visie, creativiteit, richting, daadkracht

Bij disbalans: Frustratie, innerlijke spanning, ongeduld, irritatie

Over Hout

Hout is het element van groei. Denk aan de lente: het moment waarop alles zich uitstrekt naar het licht. Dit element vertegenwoordigt beweging, visie en de moed om te kiezen. Het helpt je je weg te vinden en geeft kracht om veranderingen door te voeren. Hout energie wil vooruit — niet op een gehaaste manier, maar met richting en innerlijke helderheid.

De organen:

• Lever – De lever wordt in de Chinese geneeskunde gezien als de planner en leider. Hij zorgt voor een vrije stroming van energie (Qi) en bloed in het lichaam én in je leven. Als de lever goed stroomt, kun je flexibel omgaan met uitdagingen, je emoties reguleren en vol vertrouwen nieuwe stappen zetten.

• Galblaas – De galblaas is de uitvoerder van de plannen die de lever maakt. Dit orgaan staat voor besluitvaardigheid en moed. Als hij in balans is, durf je knopen door te hakken en in actie te komen. Bij stagnatie kun je vastlopen in besluiteloosheid of innerlijke spanning voelen.

Thema’s in balans: Richting, veerkracht, creativiteit, flexibiliteit, helderheid van geest

Bij disbalans: Boosheid, frustratie, perfectionisme, prikkelbaarheid, besluiteloosheid

🧘‍♀️ Yin houding: Zijwaartse Halve Butterfly

Deze houding opent de flanken en creëert ruimte in het lever- en galblaasgebied, langs de zijlijn van het lichaam.

Zo doe je het:

• Kom zitten met één been languit schuin naar voren gestrekt

• Je andere been buig je en open je opzij

• Plaats je voet in het midden voor je bekken

• Buig vanuit je zij over het gestrekte been en laat je onderste bovenarm rusten op je bovenbeen of op een kussentje

• Draai je schouders zoveel mogelijk boven elkaar

• Reik met je bovenste arm over je hoofd. Gaat dit niet, breng dan je arm achter je rug

• Gebruik props zoals een bolster of kussen onder je hoofd of arm en eventueel een gevouwen dekentje onder de knie

Blijf 2–4 minuten aan elke kant.

Effect & symboliek: Deze houding helpt spanning los te laten in de flanken en het heupgebied, waar lever- en galblaasmeridianen lopen. De zijwaartse buiging symboliseert ruimte maken: voor nieuwe ideeën, innerlijke richting en het loslaten van wat vastzit. Ze nodigt uit tot meebewegen met het leven, zonder jezelf te verliezen.

🔥 Element Vuur

Seizoen: Zomer

Emotie: Vreugde (verbinding, enthousiasme, liefde)

Organen: Hart & Dunne darm

Kernkwaliteiten: Warmte, vreugde, expressie, verbinding, helder bewustzijn

Bij disbalans: Rusteloosheid, overprikkeling, verdriet, oppervlakkigheid

Over Vuur

Vuur is het element van de zomer, wanneer de natuur in volle bloei staat en alles zich opent. Het gaat over leven vanuit je hart, over verbinding maken, liefde geven én ontvangen. Vuur is expressie, lachen, dansen, genieten, maar ook diepe rust wanneer het vuur in balans is.

Als vuur goed stroomt, voel je je levendig, aanwezig en in verbinding met anderen. Maar als het vuur overactief is, kun je overprikkeld raken of je opgejaagd voelen. En als het dooft, ontstaat er leegte, terugtrekking of verdriet. Het is een element dat vraagt om aandacht, afstemming en warmte. Naar jezelf en naar anderen.

De organen:

• Hart – In de Chinese geneeskunde wordt het hart gezien als de zetel van de Shen, oftewel het bewustzijn of de ziel. Het hart bestuurt ons mentale en emotionele welzijn en zorgt voor helderheid van geest, kalmte, vreugde en liefdevolle aanwezigheid.

• Dunne darm – De dunne darm filtert letterlijk en figuurlijk wat voedend is en wat niet. Hij helpt bij het maken van onderscheid, niet alleen fysiek, maar ook emotioneel: wat raakt je echt, wat laat je liggen? Hij ondersteunt helderheid en het vinden van waarheid.

Thema’s in balans: Vreugde, openheid, compassie, innerlijke rust, verbinding

Bij disbalans: Onrust, slapeloosheid, eenzaamheid, verdriet, gebrek aan focus

🧘‍♀️ Yin houding: Sphinx

Deze zachte achteroverbuiging opent het hartgebied en stimuleert het gebied rond het borstbeen, waar het hartmeridiaan loopt.

Zo doe je het:

• Kom op je buik liggen en plaats je onderarmen op de mat, ellebogen onder de schouders of iets ervoor.

• Laat je buik en benen zwaar worden. Ontspan je billen.

• Je kunt je hoofd omhoog houden of op een blok of dekentje laten rusten.

• Is dit zwaar voor de schouders, plaats dan een kussentje onder je middenrif

Blijf 2–5 minuten in de houding.

Effect & symboliek: De sphinx opent het hartgebied op een zachte manier. Deze houding nodigt je uit om letterlijk je hart naar voren te brengen. Om zichtbaar te zijn, aanwezig, kwetsbaar én krachtig. Ze helpt ook bij het kalmeren van een overactieve geest door de voorwaartse blik te verzachten.

Het is een houding die je uitnodigt tot overgave, vertrouwen en zacht aanwezig zijn in jezelf. Ze laat het innerlijke vuur rusten zonder het te doven.

🌾 Element Aarde

Seizoen: Nazomer (en ook het tussenseizoen tussen elk ander seizoen)

Emotie: Piekerend denken (behoefte aan stabiliteit, zorgzaamheid)

Organen: Milt & Maag

Kernkwaliteiten: Gronding, zorg, balans, voedende kracht, centrering

Bij disbalans: Malen, overdenken, bezorgdheid, vermoeidheid

Over Aarde

Aarde is het centrum. Het element dat verbindt, draagt en voedt. Aarde is niet alleen verbonden aan de nazomer, maar speelt ook een rol in de overgangsperiodes tussen de seizoenen. Het is het moment van stabiliseren, integreren, landen.

In balans brengt de aarde rust, zorgzaamheid, empathie en stevigheid. Je voelt je thuis in jezelf en kunt ook anderen voeden, emotioneel, mentaal, fysiek. Maar als de aarde uit balans is, ontstaat piekeren, vermoeidheid en een gevoel van uitputting. Dan raak je uit het midden, uit verbinding met je lichaam en behoeftes.

De organen:

• Milt – De milt zorgt in de Chinese visie voor het omzetten van voedsel (én indrukken) in energie en kracht. Een sterke milt geeft je helder denken, concentratie en stabiliteit. Een zwakke milt kan leiden tot zorgen, gebrek aan focus of een zwaar gevoel.

• Maag – De maag is verantwoordelijk voor de eerste vertering — van voedsel én ervaringen. Ze helpt ons om dingen te verwerken, te integreren en te ‘verteren’ wat het leven ons geeft. Wanneer de maag in balans is, voel je je gevoed, aanwezig en kalm.

Thema’s in balans: Zorgzaamheid, stabiliteit, voedende energie, helderheid, verbinding

Bij disbalans: Piekeren, vermoeidheid, zwaar voelen, neiging tot zorgen voor anderen ten koste van jezelf

🧘‍♀️ Yin houding: Twisted Child’s Pose

Deze houding brengt je letterlijk terug naar je centrum. De twist werkt in op het spijsverteringsgebied en geeft een zachte, voedende compressie.

Zo doe je het:

• Kom in de kindhouding met je knieën wijd en je heupen naar achteren.

• Richt je bovenlichaam omhoog en zet je handen voor je op de grond.

• Draai je bovenlichaam naar één kant en breng een arm in die richting, onder je oksel door.

• Leg je hoofd op de mat of op een kussen, eventueel met extra ondersteuning onder je borst of schouder.

  
  

Blijf 2–4 minuten per kant.

Effect & symboliek: Deze houding helpt je om letterlijk te draaien naar binnen. Ze stimuleert de milt en maagmeridianen in het buikgebied en nodigt uit tot vertraging, aarden en zachtheid. De twist ondersteunt het verwerken van indrukken en helpt je los te laten wat je niet hoeft vast te houden.

Ze biedt troost en rust, en brengt je terug in contact met je eigen midden.

💨 Element Metaal

Seizoen: Herfst

Emotie: Verdriet (reflectie, loslaten, rouw)

Organen: Longen & Dikke darm

Kernkwaliteiten: Loslaten, helderheid, orde, ademruimte, spirituele verbinding

Bij disbalans: Verdriet, moeite met afscheid, controlebehoefte, oppervlakkigheid

Over Metaal

Metaal is het element van loslaten en zuiveren. De natuur keert zich naar binnen in de herfst. Blaadjes vallen, dagen worden korter, en we keren terug naar de essentie. Metaal helpt je te onderscheiden wat waardevol is en wat je mag loslaten.

Het is het element van kwaliteit boven kwantiteit, van eenvoud en reflectie. In balans brengt metaal helderheid, focus, dankbaarheid en spirituele verbinding. Bij disbalans kan je blijven hangen in verdriet of je juist afsluiten, moeite hebben met grenzen of de behoefte voelen alles te controleren.

De organen:

• Longen – De longen brengen adem, leven en inspiratie binnen. Ze helpen je om contact te maken met het huidige moment. In de Chinese visie zijn ze ook verbonden aan rouw en verdriet — adem is letterlijk het ritme van vasthouden en loslaten.

• Dikke darm – De dikke darm helpt je loslaten wat je niet meer nodig hebt, zowel fysiek als mentaal. Ze ondersteunt het proces van loslaten, grenzen stellen en het opruimen van ballast. Als dit orgaan goed functioneert, voel je je lichter, helderder en zuiverder.

Thema’s in balans: Loslaten, structuur, dankbaarheid, ruimte, heldere focus

Bij disbalans: Verdriet, moeite met afscheid, oppervlakkigheid, perfectionisme, ademklachten

🧘‍♀️ Yin houding: Liggende Twist met uitgestrekte armen

Deze houding opent de borst, schouders en armen, waar de long- en dikke darmmeridianen lopen. Een zachte ondersteuning bij het proces van loslaten.

Zo doe je het:

• Ga op je rug liggen, breng je knieën naar de borst en laat ze dan naar één kant vallen.

• Ondersteun je benen waar nodig met kussens.

• Strek beide armen zijwaarts uit in een T-vorm (of iets lager als dat prettiger is).

• Kijk naar de tegenovergestelde kant van je benen of laat je hoofd neutraal.

  
  

Blijf 3–5 minuten per kant.

Effect & symboliek: De twist wringt als het ware oude energie uit je systeem. De uitgestrekte armen openen het longgebied, nodigen ademruimte uit en stimuleren het loslaten van spanning in borst, schouders en bovenrug.

Deze houding symboliseert overgave en het toelaten van het natuurlijke ritme van loslaten. Het helpt je terug te keren naar je adem als anker, en creëert ruimte voor innerlijke helderheid.

🌊 Element Water

Seizoen: Winter

Emotie: Angst (of juist vertrouwen, intuïtie)

Organen: Nieren & Blaas

Kernkwaliteiten: Stilte, wilskracht, vertrouwen, intuïtie, regeneratie

Bij disbalans: Angst, uitputting, onzekerheid, weerstand tegen rust

Over Water

Water is het element van de winter, de grote vertrager. De natuur trekt zich volledig terug, om diep van binnen op te laden. Water staat voor rust, herstel, intuïtie en de kracht van overgave. Het is het element van het niet-doen, van naar binnen keren, dromen, opladen en vertrouwen dat alles zijn tijd heeft.

Als water in balans is, voel je een diepe innerlijke kracht. Je vertrouwt op je pad, kunt rust nemen en je intuïtie volgen. Bij disbalans komt angst naar boven, kun je het gevoel hebben geen richting te hebben of jezelf te forceren voorbij je energiegrens.

De organen:

• Nieren – In de Chinese geneeskunde zijn de nieren de opslagplaats van je levensenergie (jing). Ze vormen de basis van je vitaliteit, wilskracht en veerkracht. Wanneer je nieren goed functioneren, voel je je diep gevoed, gegrond en krachtig.

• Blaas – De blaas ondersteunt het uitscheiden van afvalstoffen en staat ook voor het kunnen loslaten van spanningen en oude patronen. De blaasmeridiaan loopt langs de hele achterkant van het lichaam en is sterk verbonden met het zenuwstelsel.

Thema’s in balans: Innerlijke stilte, vertrouwen, herstel, diepgang, intuïtief weten

Bij disbalans: Angst, uitputting, onrust, slapeloosheid, moeite met overgave

🧘‍♀️ Yin houding: Caterpillar (Vooroverbuiging zittend)

Deze houding werkt diep op de blaas- en niermeridianen langs de achterkant van het lichaam. Een ultieme uitnodiging tot vertraging.

Zo doe je het:

• Zit met gestrekte benen (licht gebogen mag ook) op je mat.

• Laat je bovenlichaam langzaam voorover zakken — je mag je rug rond maken.

• Ondersteun jezelf met een bolster, kussen of dekentje onder je hoofd of armen als dat prettiger is.

Blijf 3–6 minuten.

Effect & symboliek: De caterpillar nodigt je uit om naar binnen te keren, los te laten en mee te bewegen met de zwaartekracht. De houding stimuleert de achterste meridianen (blaasmeridiaan) en werkt kalmerend op het zenuwstelsel.

Symbolisch is dit de houding van overgave — van winterslaap, cocoonen, rusten in het niet-weten. Ze helpt je om angst te verzachten en weer contact te maken met vertrouwen en innerlijke kracht.

Jouw innerlijke cyclus eren

De vijf elementen herinneren ons eraan dat alles in cycli beweegt. Groei, bloei, rust, loslaten en verstilling — het hoort er allemaal bij. Door met de elementen mee te bewegen in je practice, leef je niet alleen meer in verbinding met jezelf, maar ook met de natuurlijke stroom van het leven.

Ik nodig je uit om te voelen, te vertragen, te ademen en te bewegen met de energie die op dit moment bij jou past. De lessen in de videotheek zijn er om je te begeleiden, ik ben benieuwd wat je eruit haalt voor jezelf. Je kunt dat altijd met me delen via een email naar marloes@ajnatempel.nl

Veel plezier en inzichten op dit pad 🌿✨

Liefs,

Marloes