Thuiskomen in je zenuwstelsel

Drie lessen over stress, herstel en innerlijke rust

De afgelopen maanden stond mijn zenuwstelsel regelmatig in een vlammende stand. Soms te hard, maar meestal nét zo dat ik nog wel door kon gaan. En toen er uiteindelijk ruimte kwam voor rust... ging ik met heel veel zin en enthousiasem aan het werk: werken aan mijn website en ook lekker druk bezig zijn in ons nieuwe huis. Maar mijn lichaam was het daar niet mee eens. Ik kreeg weer slapeloze nachten, werd moe, overprikkeld en snel geraakt.

In deze momenten van teveel actie protesteerde mijn lijf, terwijl mijn hoofd dacht: “Het gaat toch prima? Ik doe toch ook rustig aan?”. Hierdoor ontdekte ik drie lessen die me persoonlijk raakten én die ik herken in mijn werk als yogadocent en holistisch therapeut. Lessen over stress, oude patronen en over écht luisteren naar mijn lichaam. Ik zet ze hier voor je op een rijtje.

Les 1. Stress is niet het probleem

Het probleem is het ontbreken van herstel

We hebben stress vaak bestempeld als de boosdoener. Maar stress op zich is niet verkeerd. Ons systeem is gemaakt om te kunnen pieken. We kunnen bergen verzetten. We zorgen, organiseren, plannen, creëren, dragen, houden vol.

Ik herhaal hem nog een keer: Het probleem is niet de stress zelf — het probleem is het gebrek aan herstel.

En ik dacht dat ik die herstelmomenten had. Ik ging wandelen, gaf mezelf reiki, deed yoga. Genoeg, toch? Maar mijn lichaam vond van niet. Het zag een kans voor écht herstel toen er meer ruimte kwam. Ik merkte dat ik kleine stress signalen negeerde. Een kort nachtje? Daar kan ik altijd wel goed tegen. Een drukke dag? Ach, even ademhalen, yin yoga, wandelen en weer door.

De wijsheid van het lichaam

Tot mijn lichaam zei: stop via slapeloze nachten. Mijn systeem raakte uit balans. Het was tijd om wat dieper in die spiegel te kijken. De polyvagaaltheorie, ontwikkeld door dr. Stephen Porges, laat zien dat ons autonome zenuwstelsel verschillende standen kent:

– een actiestand (sympathisch)

– een ruststand (ventraal vagale staat),

– en een beschermende bevriezing (dorsaal vagale staat).

Als je te lang in die actiestand blijft (vaak ongemerkt), schakelt je systeem uiteindelijk over op bevriezing. Je komt niet meer in beweging, alles voelt loodzwaar. Een bizarre ervaring en tegelijk zo wijs. Je lichaam beschermt je namelijk. Het bespaart energie en het helpt je te overleven. En overleven is wat het lichaam wil.

➡️ Herstelmomenten zijn dus geen luxe, maar een biologische noodzaak.

In mijn praktijk zie ik dit vaak. Vrouwen met chronische spanning, heel moe, vage klachten, het gevoel 'altijd aan' te staan. Niet alleen door wat er nú speelt, maar door een patroon dat vaak al in de kindertijd is ontstaan. Waarin jarenlang geen ruimte was voor écht herstel en waarin een gevoel van veiligheid de basis is.

Reflectievraag

Wanneer voel jij dat je lichaam ‘op de rem trapt’? En geef je daar dan gehoor aan?

Les 2. Altijd aan: een oude gewoonte

Wat ooit hielp, belemmert nu je rust

Een van mijn grootste inzichten kwam toen ik mezelf vroeg: Waarom is het zo moeilijk om écht uit te staan?

Het antwoord was glashelder: Ik heb in mijn jeugd een bepaalde alertheid ontwikkeld. Er waren veel veranderingen, waardoor ik als kind leerde om me aan te passen. Ik scande continu mijn omgeving. Wat is nodig? Wat is veilig? Wat moet ik doen om me staande te houden? Die innerlijke waakzaamheid hielp toen, maar houdt me nu onbewust in een continue staat van paraatheid.

De afgelopen tijd stel ik mezelf vaker de vraag: Waar sta ík? Wat heb ík nodig? In plaats van me direct af te stemmen op de ander of op alles wat nog moet in huis (en geloof me, er is altijd van alles te doen 😉).

Het vraagt nu om bewustwording én herprogrammering. Niet door harder te werken, maar door zachter te worden. Ik zeg nu vaak tegen mezelf: Ik ben veilig. Ik hoef nu even helemaal niets. Dit helpt me meteen te zakken in mijn lichaam. Vanuit ontspanning kan ik nog steeds koken of dingen doen, maar het komt uit een andere plek. Niet vanuit moeten, maar vanuit zijn.

De rol van reiki

In reiki sessies werk ik vaak met dit thema. Oude overlevingsstrategieën worden helder en het lichaam wordt uitgenodigd om te zakken in veiligheid. Het ontstaat soms al in het voorgesprek, tijdens de behandeling, of in de dagen erna. Een sessie kan zoveel puzzelstukjes op hun plek laten vallen. Soms zijn meerdere sessies nodig; ieder lichaam, ieder verhaal is uniek.

We geven het lichaam de ruimte om te ontspannen, te ademen, te verwerken, te ervaren. We laten het verhaal niet alleen in het hoofd rondgaan, maar laten het lijf spreken.

➡️ Wat je in je lijf geleerd hebt, kun je ook in je lijf helen ~ Bessel van der Kolk

Heling is geen quick fix, maar een terugkeer naar veiligheid. Van binnenuit.

Reflectievraag

Wat zou er gebeuren als jij je niet afstemt op de ander, maar op jezelf?

Les 3. Mijn werk is óók voor mij

Geen rol, maar een levenswijze

Misschien wel mijn meest dankbare les: Mijn werk is geen rol. Het is een herinnering. Een bron waar ik zelf steeds naar terugkeer. Wanneer ik merk dat ik dreig te verdwalen in overprikkeling, kan ik bijsturen. Ik duik de diepte in; in mezelf, in studie, in boeken. En ook heel waardevol zijn de behandelingen en gesprekken met vriendinnen die hetzelfde werk doen. We spiegelen, ondersteunen, luisteren.

Ik geef mezelf wat ik ook anderen aanreik: Verbinding. Ruimte. Stilte. Vertraging. Zachtheid.

En dan wandel ik weer. Doe of geef ik yoga. Ontvang ik reiki. Want dat helpt me altijd. Maar hóé ik die dagelijkse dingen doe, verandert. Met steeds meer zachtheid. Tenminste… I’m still learning 😉

Het belangrijkste is: ik mag mezelf tijd geven. Vertrouwen op het proces. Er is zoveel wat wél gaat. En daar ben ik heel dankbaar voor. Het is niet óf-óf. Ik mag erkennen wat moeilijk is én dankbaar zijn voor wat wél stroomt.

🌿 Een retreat voor jou

Deze zomer organiseer ik twee nieuwe dagretreats, waarin we precies hiermee werken: Zak in je lichaam. Luister naar je zenuwstelsel. Maak ruimte voor wat er gevoeld wil worden.

Je hoeft niet ‘op vakantie van jezelf’. Je mag juist thuiskomen in jezelf.

👉 Bekijk hier het retreat bij Kokos in Beverwijk.

👉 Bekijk hier het retreat in de Yurt.

👉 Bekijk hier de agenda voor mijn complete aanbod.

✨ Reiki voor jouw zenuwstelsel

In mijn reiki sessies werk ik met vrouwen die voelen dat er iets mag veranderen. Die fysieke of mentale klachten hebben. Die moe zijn van het “altijd aanstaan”. Die verlangen naar rust, ruimte en zachtheid.

👉 Bekijk hier mijn aanbod — met tot 1 juni 2025 mooie kortingen in mijn nieuwe praktijk in Den Haag.

Heb je vragen of wil je even sparren? Stuur me gerust een berichtje.

🌿 Met liefde,

Marloes